Jane Austen

Ogród Jane Austen

Epoka Regencji. O czym nie pisała Jane Austen (Jane Austen's Limitations)

Niech inne pióra rozwodzą się nad winą i rozpaczą. Ja porzucam tak odstręczające tematy jak najszybciej, niecierpliwiąc się, by przywrócić względny spokój wszystkim, którzy sami nie zawinili za bardzo - i dać sobie spokój z resztą.*
--Mansfield Park

Przeczytałam "Korsarza", zacerowałam spódnicę i nie mam już nic do roboty.
--Jane Austen, list z 5.03.1814.

Jane Austen ograniczała tematykę swoich powieści na różne sposoby (choć jej wczesne Juvenilia i listy często nie stosowały się do tych ograniczeń; o tym, że autorka wiedziała o wielu sprawach, których nie wybrała na przedmiot swych opowieści, świadczą choćby rzucane tu i ówdzie aluzje - np. na temat niewolnictwa). Wiele z tych ograniczeń wynikało z założeń artystycznych pisarki - nie chciała opowiadać o czymś, co nie było jej znane, a także pragnęła uniknąć utartych schematów powszechnie stosowanych przez współczesnych jej autorów.

Tego nie znajdziemy u Jane Austen:

Jedyną mdlejącą bohaterką Austen jest głupiutka Harriet Smith z Emmy. Lucy Steel w Rozważnej i romantycznej miała rzekomo zostać doprowadzona do omdlenia przez wściekłą Fanny Dashwood, kiedy wyszły na jaw zaręczyny tej pierwszej z bratem tej drugiej, jednakże można powątpiewać w prawdziwość owego ataku. Trzy wydarzenia sprawiają, iż Fanny Price z Mansfield Park wyobraża sobie, że jest bliska zasłabnięcia, a Eleonor Dashwood raz obawia się utraty przytomności swej siostry Marianne - lecz w rezultacie nic złego nie dzieje się żadnej z nich. Ponadto Eleonor w jednym z krytycznych momentów Rozważnej i romantycznej, czuje, że nie grozi jej ani napad histerii, ani omdlenie. Ta "oszczędność omdleń" w powieściach Austen nie odnosi się do Juvenilli, gdzie autorka wyśmiewa skłonność do takowych u większości ówczesnych książkowych heroin. Zatem tytułowa bohaterka Frederica i Elfridy: mdlała i tak bardzo pragnęła mieć kolejne ataki, że ledwie starczyło jej cierpliwości, by odzyskać przytomność, zanim znów ją utraciła.

Jednym z mniej istotnych, lecz ciekawych szczegółów jest fakt, iż Austen nigdy nie przedstawia w swych powieściach stereotypowego obrazu Żyda, ani też nie zabiera głosu w kwestii Judaizmu, choć znajduje sposób, by potępić antysemityzm: jej jedyna uwaga dotycząca tego tematu zawiera się w powiedzeniu "bogaty jak Żyd", powtarzanym często przez Johna Thorpe'a w Opactwie Northanger. John Thorpe jest zaś jednym z najbardziej nieprzyjemnych, najbardziej wykpionych i najgłupszych postaci Austen. Warto wspomnieć, iż główna bohaterka tego dzieła, Catherine Morland, z początku w ogóle nie wie, co ma on na myśli...

Źródło: The Republic of Pemberley
Tytuł oryginalny: Jane Austen's Limitations
Tłumaczenie: megg

Fragmenty powieści w przekładach:
* Jane Austen, Mansfield Park, tłum. Hanna Pasierska, Warszawa 1994, s. 583.
** Jane Austen, Perswazje, tłum. Ewa Patryga, Warszawa, s. 183.
***Jane Austen, Duma i uprzedzenie, tłum. Magdalena Gawlik-Małkowska, Warszawa, s. 421.
****Jane Austen, Emma, tłum. Jadiga Dmochowska, Warszawa 2003, s. 444.
*****Jane Austen, Perswazje, tłum. Ewa Patryga, Warszawa, s. 230.

Magdalena Knedler, 2006-08-02 18:06:04

www.JaneAusten.pl © Ogród Jane Austen, 2004-2024

Template Licence